Piąty dyplom
w Akademii Foto Oko

Obrona pracy dyplomowej podczas dnia otwartego Akademii Foto Oko

29 czerwca 2016

O autorce

Elżbieta Majkowska. Na co dzień wychowuję dwójkę dzieci, oraz prowadzę z mężem małą firmę. W wolnym czasie prowadzę bloga kulinarnego. Już od przeszło dwudziestu lat towarzyszy mi aparat. Zdjęcia zaczynałam robić aparatem analogowym, a od 2007 cyfrowym. Wiedzę na temat fotografii zdobywałam z prasy fotograficznej oraz książek. Wiedzę na temat fotografii zdobywałam też z kursów: kurs fotografii kulinarnej oraz podstawy fotografii. Po skończeniu kursów, rozpoczęłam naukę w Akademii Foto Oko, którą dostałam w prezencie.

Opis autorki

Temat: Wspomnienie rodziców
Promotor: Szymon Zduńczyk
Recenzent: Andrzej Zbigniew Leszczyński

Podczas nauki w Akademii, miałam kilka koncepcji dyplomu. Pierwsza to miały być kapliczki i krzyże przydrożne , następnie fotografia makro. Niestety nie mogłam tych fotografii zrobić, ponieważ zachorowała moja mama i nie miałam jak robić zdjęć.
Ostatecznym pomysłem na dyplom jest „Wspomnienie rodziców” . Właśnie podczas nauki w Akademii zmarła mi mama i tak narodził się pomysł na foto książkę, która ukazuje życie moich rodziców. Książka ta ma być hołdem dla moich rodziców. Praca nad książką umożliwiła mi powrót do normalnego funkcjonowania po koszmarze ostatniego roku.

Wywiad

Recencja

Andrzej Zbigniew Leszczyński

Fotografia jest niezwykle subiektywną dziedziną sztuki. Utrwala dla potomnych coś, co może być odczytywane na bardzo wiele sposobów. Każdy z tych sposobów może być równie wartościowy, aczkolwiek nie zawsze będzie się pokrywał z wizją, którą chciał przekazać twórca. Wiąże się to z tym, że po zakończeniu aktu twórczego dzieło, czyli wykonana fotografia, staje się samoistnym bytem. Odczytywanie go zależy od indywidualnych cech widza; jego wrażliwości, świadomości społeczno- kulturowej, a nawet chwilowego samopoczucia. Interpretacje nie tyle są właściwe, co mniej lub bardziej przemyślane, przekonujące, informujące i objaśniające.

Fotografie zebrane przez panią Elżbietę Majkowską w książkę stają się czytelne dopiero razem z jej komentarzami. Wspólnie budują pewną historię, którą możemy próbować odczytać.

Czy nasze odczytanie będzie zbliżone do tego, o którym myślała autorka pieczołowicie tworząc zestawy zdjęć? Tak naprawdę nie ma to większego znaczenia. Interpretacja zachodzi wówczas, gdy uwaga i omówienie wychodzi poza informacje i dotyka znaczenia. Hans-Georg Gadamer, niemiecki filozof, mówi, że interpretować znaczy „dać głos znakom, które nie mówią same z siebie” . Interpretować znaczy wyjaśnić wszystkie opisane aspekty fotografii i przyjąć, że istnieją między nimi powiązania. Interpretacja dotyczą więc tematu, znaczenia, sensu, tonu i klimatu fotografii.

„Wspomnienie rodziców” pani Elżbiety Majkowskiej dotyka tematu bardzo intymnego. Relacje między rodzicami a dzieckiem tworzą się od chwili narodzin i  kształtują przez całe życie. Zmieniają się najbardziej, kiedy dziecko staje się dorosłe i w naturalny sposób usamodzielnia. Nie zawsze wystarcza czasu, żeby rodzicom coś powiedzieć , za coś podziękować.

Oglądając książkę można odnieść wrażenie, że jest to specyficzny rodzaj podziękowania rodzicom, którym już nie można nic powiedzieć osobiście. Ta wypowiedź jest tak istotna dla autorki, że upubliczniła ona pamiątki osobiste, niektóre zapewne pieczołowicie przechowywane w szkatułce.

Powstały fotografie przedmiotów, ułożonych na jednolitym tle z desek, do których autorka dodała podpisy, a właściwie słowa skierowane do rodziców. Bez jej komentarza fotografie interpretowałoby się zupełnie inaczej. Potwierdza to teorię, że wielu prac nie sposób „poprawnie” odczytać bez pewnych informacji spoza samego zdjęcia. W tym przypadku jest to tytuł, dedykacja z cytatem zamieszczona na początku pracy oraz bezpośrednie zwroty do rodziców, które niejako opowiadają historię ich małżeństwa.

W pewnym sensie wszystkie fotografia są dosłowne „poza kontekstem” – poza kontekstem przestrzennym i poza upływem czasu. Są chwilami zatrzymanymi w czasie. Aby lepiej zrozumieć i docenić fotografię, warto czasem w wyobraźni cofnąć się do ich oryginalnych kontekstów, żeby dostrzec przygotowania autora do wykonania zdjęcia, stwierdzi , co zostało włączone do kadru i w jaki sposób, oraz co w nim pominięto i dlaczego. Wybory pani Elżbiety Majkowskiej z całą pewnością nie były przypadkowe i wymagały od niej dokładnego przemyślenia pracy. Trudno jest opowiedzieć historię czyjegoś życia na kilkunastu kartach. Pani Elżbieta podjęła się tego zadania i zebrała najważniejsze momenty życia bliskich sobie osób.

Wiedza o oryginalnym kontekście zdjęcia obejmuje też psychologiczne uwarunkowanie fotografa w trakcie wykonywania pacy. Rozważanie oryginalnego kontekstu oznacza też branie pod uwagę pewnych informacji na temat fotografa i sytuacji społecznej w czasie jego działalności. Intencje twórcy - co zamierzał, gdy wykonywał zdjęcie - jeśli są dostępne, miewają duże znaczenie i mogą pomóc w zrozumieniu fotografii. Intencje autorki, pani Elżbiety są czytelne, ujawniają się one zarówno w tytule pracy, jak i w dedykacji. Wszystkie podpisy umieszczone pod fotografiami są pełne uczucia i wdzięczności dla rodziców. Potrzeba stworzenia takiej fotograficznej pamiątki poświęconej rodzicom pozwala na stwierdzenie, że w tym przypadku to uczucia są przewodnikami dla interpretacji.

Uczucia kierują również ocenami. Dla autorki jej praca jest niewątpliwie hołdem złożonym rodzicom, ma wartość sentymentalną i jest nierozerwalnie związana z osobistymi przeżyciami. Dla postronnego obserwatora fotograficzna książka „Wspomnienie rodziców” może być pewną furtką do przeżyć również związanych z rodzicami, aczkolwiek niekoniecznie rodzicami autorki książki. Być może skłoni do zastanowienia się nad życiem własnych rodziców, odczuć i relacji, jakie wiążą się z nimi. Jest to wartość dodana tej pracy.

Zdjęcia